ضعف امنیتی بزرگ در اپلیکیشن‌های پیام‌رسانی

امروزه اکثر دارندگان گوشی­‌های هوشمند از اپلیکیشن‌­های پیام‌رسانی مثل تلگرام یا وایبر استفاده می­‌کنند. این قبیل از اپلیکیشن­‌ها هنگام نصب از کاربران خود می‌خواهند تا شماره‌ تلفن همراه‌شان را وارد کنند؛ سپس پیامکی برای کاربر ارسال می‌شود. این پیامک حاوی یک رمز عددی است. اپلیکیشن از کاربر می‌خواهد که رمز ارسال‌شده را هنگام نصب وارد کند. اپلیکیشن از این طریق از صحت شماره تلفن واردشده اطمینان حاصل می‌کند. تا زمانی که کاربران از سیم‌کارت­‌های فیزیکی (مشابه نمونه‌های رایج در ایران) استفاده ­کنند، مشکلی جدی پیش نمی‌آید.

‌‌‌‌‌

امروزه در بسیاری کشورهای دنیا شماره­ تلفن­‌های برخط صرفا جهت ارسال و دریافت پیامک به‌وسیله‌ی اینترنت ارایه می­‌شوند. اکثرا این شماره­‌ها به‌صورت اشتراکی هستند و معمولا برای چند ماه خریداری می­‌شوند و پس از سپری شدن مدت‌زمان خریداری‌شده، شماره‌ی موردنظر غیرفعال شده و در صورت نیاز به فرد دیگری اجاره داده می­‌شود. فرض کنید شخصی با شماره‌ی اشتراکی خود، اپلیکیشن پیام‌رسانی را ثبت کرده باشد و اشتراک خط خریداری‌شده پس از مدتی برای فرد اول منقضی و مجددا توسط فرد دیگری خریداری شود. حال کافی است فرد دوم نیز همان اپلیکیشن را با شماره‌ی خریداری‌شده‌ی خود ثبت کند؛ در این‌صورت به لیست مخاطبان و تمام پیام­‌های موجود در اپلیکیشن شخص اول دسترسی خواهد داشت. این آسیب‌پذیری امنیتی که می­‌توان آن را به‌نوعی نقص کنترل دسترسی حساب قلمداد کرد بسیار جدی است.

شکل زیر تصویری مربوط به اپلیکیشن تلگرام را نشان می‌­دهد که توسط چندین کاربر با یک شماره تلفن آنلاین ثبت شده است و پیام­‌های تمامی کاربران قبلی قابل‌دسترس هستند.

پیام‌های کاربران اپلیکیشن تلگرام ثبت‌شده با یک شماره تلفن آنلاین

طبق بررسی­‌های صورت گرفته، اکثر اپلیکیشن­‌های پیام‌رسانی که از تایید پیامکی جهت احراز هویت کاربران خود استفاده می­‌کنند دارای این نقص امنیتی هستند. شکل زیر هم نتیجه‌ی بررسی­‌های انجام‌شده روی معروف‌­ترین اپلیکیشن­‌های پیام‌رسانی را نشان می­‌دهد. این تصویر بیان می­‌کند که در طول یک روز چند اپلیکیشن با یک شماره تلفن آنلاین رایگان فعال شده‌­اند.