چهار فناوری بزرگ آینده بهمرور درحالورود جدی به جهان هستند. شرکتهای بزرگ دنیای فناوری در حوزههای هوش مصنوعی، بلاک چین، اینترنت اشیاء و کلانداده سرمایهگذاریهای بزرگی کردهاند. بههرحال، رشد و گسترش فناوریهای مذکور با افزایش نگرانیها دربارهی آنها نیز همراه بوده است.
ترکیب فناوریهای پیشگام گفتهشده که با نام Big Four هم شناخته میشوند، جای بحث و بررسی کارشناسان امروزی دنیای فناوری است. بهعنوان مثال، کلانداده نوعی سنگبنای فناوریهای آینده خواهد بود و اگر با هوش مصنوعی و بلاکچین ترکیب شود، ظرفیتهای فراوانی دارد. بهعلاوه، ترکیب اینترنت اشیاء با بلاکچین نیز برای هر دو فناوری سودمند است.
مقالههای مرتبط:
در چند وقت اخیر، رشد و بهکارگیری بلاکچین کاهش یافته است؛ اما همگان به کاربردهای گسترده و همهجانبهی آن اذعان میکنند؛ بههمیندلیل، این فناوری میتواند سودمند باشد. سودمندی آن شبیه به هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء است و خود را درکنار آنها و خصوصا در پیشرفت اینترنت اشیاء نشان میدهد.
رشد فناوری اینترنت اشیاء هم ادامه دارد؛ اما آن هم بهدلایل مختلف کاهش یافته است. یکی از دلایل، درک فعالان صنعت از دشواری بهکارگیری شبکههای پیچیده از اشیاء بود. درواقع، دشواری از تصور اولیهی آنها بسیار بیشتر شد. بهعلاوه، مشکلات امنیت و طولکشیدن اجرای شبکهها، تب پیرامون اینترنت اشیاء را تاحدودی فروکش داد. همین روند برای بلاکچین هم رخ داد.
بهدلیل شباهت بلاکچین و اینترنت اشیاء در مشکلات اجرا و گسترش، شاید ترکیب این دو فناوری به حل مشکلات اصلی آنها کمک کند. درواقع، آنها بهکمک یکدیگر میتوانند برخی از موانع اجرای فناوریها را از بین ببرند.
در نتیجهگیری فرض ترکیبشدن اینترنت اشیاء و بلاکچین، میتوان سیستمی بدون نقص را تصور کرد؛ سیستمی که در آن اشیای هوشمند در شبکهای با نظارت کم انسانی فعالیت میکنند. این شبکه از دفتر کل تغییرناپذیر بهره میبرد؛ چون امنیت بلاکچین و تاحدودی هکناپذیربودن آن اثبات شده است. بهعلاوه، سیستم توکن مناسب این ترکیب را کامل خواهد کرد.
راههای متعددی وجود دارد که میتوان با استفاده از آنها فناوریهای مذکور را باهم ترکیب و کاربردی مشترک استخراج کرد. درحالحاضر، این روشها درحالبررسی قرار دارند؛ اما درمجموع، ترکیب بهینه و قویترین کاربرد هنوز کشف نشده است.
اینترنت اشیاء فناوری دشواری است
در فضای بلاکچین، توکنها (ICO) با سرعت زیادی ظهور کردند و با ادعای حلکردن تقریبا تمامی مشکلات انسان، یکی پس از دیگری معرفی شدند. در حوزهی اینترنت اشیاء نیز چنین تبی چند سال پیش ایجاد شد. بسیاری از فعالان فناوری اینترنت اشیاء را در آن سالهای بهعنوان ابزار انقلاب در همهی جنبههای زندگی بشری دیدند.
بههرحال در مدت چند سال، تجربههای سخت و ارزشمندی در حوزهی IoT کسب شد. کارشناسان بهخصوص در بحث امنیت شبکه و زمان اجرای فناوری نکات مهمی فهمیدند.
اجرای شبکههای اینترنت اشیاء با نرخ شکست فراوانی روبهرو بود. در بررسی میدانی مشخص شد میزان موفقیت شرکتهایی با زمینهی کاری اینترنت اشیاء فقط ۲۶ درصد بوده است. مشکلاتی که مانع از موفقیت این شرکتها میشد، تقریبا همان مشکلاتی بودند که بر سر راه همهی فناوریهای جدید قرار میگیرند. کیفیت داده و تخصص داخلی و زمان زیاد پیشبینینشده برای تکامل برخی از این موانع مشترک هستند.
ایدهها و فناوریهای اینترنت اشیاء روی کاغذ امیدوارکننده و راحت بهنظر میرسیدند. البته، امروز مشخص شده که قانونیکردن آنها پیچیدگیهای زیادی دارد. بهعلاوه، پس از قانونیشدن فناوریها نیز مشکلات مختلف ازجمله حملههای امنیتی آنها را تهدید میکند.
یکی از مثالهای مهم در خلأهای امنیتی اینترنت اشیاء، با باتنت Mirai مشاهده شد. این حملهی سایبری از دوربینهای نظارتی IP و دستگاههای DVR آنها برای گسترش استفاده میکرد. البته، دستگاههای قربانی روی تنظیمات پیشفرض کارخانهای یا تنظیمات امنیتی ضعیف کار میکردند.
مشکلات امنیتی اینترنت اشیاء یکی از بحثهای مهم کارشناسان امنیتی در سالهای گذشته بود. برخی از آنها، این مشکلات را با رخدادهای آخرالزمانی مقایسه میکردند. عماد لبادی، مدیرعامل VeCap، یکی از شرکتهای امنیت اینترنت اشیاء، دربارهی نگرانیهای امنیتی این حوزه میگوید:
حفاظت ناکافی در ابعاد بزرگ در حوزهی اینترنت اشیاء دیده میشود. حتی دستگاههای تولیدکنندگان بزرگ صنعت نیز درمعرض بسیاری از نفوذهای خطرناک و ساده هستند. کمبودهای دستگاهها در بخش امنیت در انواع مختلف دیده میشود: رمزگزاری ناقص و الزامات تأیید هویت ضعیف مانند ورود خودکار و امکان اتصال از خارج. فقط یک دستگاه ناایمن با تنظیمات ضعیف کافی است تا کل شبکهی شما یا خانهی هوشمندتان درمعرض نفوذ قرار بگیرد. درواقع، هکرها فقط به همان یک نقطه نیاز دارند تا کل شبکه را آلوده کنند.
هکرها کمتر از یک دقیقه زمان نیاز دارند تا به دستگاههای خانهی هوشمند وارد شوند. دستگاههایی از گوشی تلفن و تلویزیون گرفته تا کنسولهای بازی، همگی به اینترنت متصل و درمعرض نفوذ هستند. تعداد زیادی از دستگاهها با آسیبپذیریهای شدید بهنوعی درمعرض نفوذ هستند که تا پیش از فهمیدن تولیدکنندگان و ارائهی بهروزرسانیهای امنیتی، نفوذهای امنیتی رخ میدهند و خبر آنها نیز گسترش پیدا میکند. درواقع، تفکر کوتاهمدت امنیت بلندمدت را ازبین میبرد.