با سیاستگذاری جسورانهی موزیلا علیه اقدامات تبلیغاتی وب، مرورگر فایرفاکس بهزودی ردیابهای وب و تبلیغات را بهصورت پیشفرض بلاک خواهد کرد. این سیاست که در چند ماه آینده در یک مجموعه از بهروزرسانیها پیادهسازی خواهد شد، یکی از جسورانهترین اقدامات برای حفظ حریم خصوصی کاربر است. بر اساس جدیدترین بیانیهی موزیلا:
حتی کارشناسان وب هم بهسختی میتوانند عملکرد ردیابی روی اینترنت را توصیف کنند. بعضی از آثار منفی ردیابی کنترلنشده برای مثال تبلیغات ترسناک و افت بازدهی وب بهراحتی قابل کشف هستند. بااینحال بسیاری از آسیبهای ناشی از جمعآوری کنترلنشدهی دادهها کاملا برای کاربرها و حتی کارشناسها مبهم هستند و از طریق افشای اطلاعات بهتدریج آشکار میشوند.
به نقل از Mozilla، ردیابهای وب در آینده بهصورت پیشفرض غیرفعال میشوند و کاربرهای فایرفاکس با یک مجموعه از کنترلها میتوانند اطلاعات دلخواه خود را با وبسایتها به اشتراک بگذارند. هدف موزیلا علاوهبر حفظ حریم خصوصی کاربر، راهی برای بهبود عملکرد جستجوی وب است؛ زیرا ردیابهای وب مزاحم مرور وب میشوند و زمان بارگذاری را افزایش میدهند. این شرکت به بررسی Ghostery (افزونهی امنیتی مرورگر برای فایرفاکس و کروم) از ماه می امسال اشاره کرد. طبق این بررسی بیش از ۵۰ درصد از زمان بارگذاری صفحات وب صرف بارگذاری ردیابهای شخص ثالث میشود که برای دنبال کردن کاربرها در سراسر وب، جمعآوری دادهها و دستکاری دادهها برایتبلیغات طراحی شدهاند.
رویکرد موزیلا سه مرحله دارد. ماه آینده به بررسی آثار مسدود کردن ردیابهایی میپردازد که باعث کند شدن عملکرد صفحه میشوند و در صورت موفقیت و بهبود عملکرد بلاک، چنین صفحاتی را به ویژگی پیشفرض Firefox 63 تبدیل میکند. همچنین کوکیها را حذف کرده و امکان دسترسی محتوای ردیابی شخص ثالث را به حافظه نمیدهد. فایرفاکس تست این ویژگی را در ماه سپتامبر قبل از پیادهسازی Firefox 65 برای کاربران نسخهی بتا انجام میدهد. هر دو ویژگی در دسترس کاربران Firefox Nightly قرار دارند، فایرفاکس نایتلی یک کانال پیش انتشاری عمومی از مرورگر فایرفاکس است که برای امکانات و قابلیتهای جدید در نظر گرفته شده است.
سومین رویکرد موزیلا، مسدود کردن قابلیتهای جدیدتر مثل اثر انگشت است که کشف آنها دشوارتر است؛ در ردیابی اثر انگشت نوع دستگاه کاربر بدون اطلاع یا حتی موافقت او کشف میشود و کدهایی استخراج میشوند که از توان اضافی کامپیوتر برای تولید مخفیانهی ارز دیجیتالی استفاده میکنند.
البته این اولین بار نیست که موزیلا مقابل صنعت تبلیغات وب ایستاده است. این شرکت تبلیغات pop up یا منویی کنار صفحه را در اولین نسخهی فایرفاکس در سال ۲۰۰۴ حذف کرد. در طول سالهای متمادی فایرفاکس به پیادهسازی قابلیتهایی پرداخته است که برای بهبود حریم خصوصی کاربر و کاهش زیانهای وب باز طراحی شدهاند؛ برای مثال میتواند به بلاک عمدهی تبلیغات و ردیابهای تبلیغاتی در حالت مرور خصوصی (private browsing) اشاره کرد که در سال ۲۰۱۵ آغاز شد. موزیلا بهدنبال رسوایی حریم خصوصی کمبریج آنالیتیکا در سال جاری ابزاری را برای توقف ردیابی رفتارهای آنلاین کاربران توسط فیسبوک منتشر کرد. در همان ماه امکان کنترل هشدارهای آزاردهندهی وب را به کاربران داد. طبق جدیدترین بیانیهی موزیلا:
بعضی سایتها در ازای ارسال محتوا، دادههای کاربر را دریافت میکنند، اما حالا باید از کاربران درخواست کنند؛ این تغییر مثبتی بود تا افراد از ارزش مبادلهی دادهها آگاه شوند. مسدود کردن تبلیغات pop up در نسخهی اصلی فایرفاکس در سال ۲۰۰۴ اقدام صحیحی بود؛ نه به این دلیل که رضایت کاربران فایرفاکس را افزایش میداد؛ بلکه پلتفرمهای تبلیغاتی را وادار میکرد بیشتر به کاربران خود اهمیت بدهند. امیدواریم در سال ۲۰۱۸ تلاشهایمان برای تقویت کاربران تأثیر مشابهی داشته باشد.
شاید شما هم از آن دسته از افرادی باشید که بهواسطهی کمبود فرصت (و البته نبود حوصله)، اخبار و مقالات را بهسرعت میخوانید و جویدهونجویده از آن عبور میکنید. اما باید بدانید این روش در بلندمدت آنچنان که بایدوشاید جوابگوی نیازهای شما نیست. بهعنوان نمونه، یک پژوهش تازه نشان داده است که افرادی که تنها خلاصهای از فیدخبری فیسبوک را مطالعه میکنند، دچار این توهم میشوندکه بیشتر از آنچه واقعا خواندهاند، اطلاعات دریافت کردهاند.
بسیاری از کاربران با نگاه سرسری به پیشنمایشی از مقاله بهجای خواندن کامل آن، درک خود از یک مسئله را دستبالا میگیرند. این امر بهویژه برای دستهای از افراد صادق است که دانش آنها متاثر از احساساتی قوی و طبعا عقایدی سرسختانه است. پژوهشگران از کالج یورک از پنسیلوانیا در بخشی از مقالهی تازهی خود آوردهاند:
از آنجا که بیشتر کاربران وبسایتهای ارتباط جمعی تنها با اخبار پستشده در این سرویسها سروکاردارند، قرار گرفتن در معرض اطلاعات سیاسی در این رسانههای اجتماعی ممکن است بهسادگی باعث شکلگیری توهم یادگیری سیاسی در آنها شود.
این مطالعه تعداد تقریبی ۱۰۰۰ نفر از شرکتکنندگان را به سه گروه تقسیم کرد تا میزان دانشی را که واقعا درمورد یک موضوع کسب کرده بودند و نیز میزان دانشی را که گمان میکردند کسب کردهاند، اندازهگیری کنند. فرمت اطلاعاتی که در اختیار هر گروه از شرکتکنندگان قرا میگرفت، کمی متفاوت بود و نیز از همهی افراد خواسته شد که فرم نظرسنجی مربوطبه سبک شناختی خود را تکمیل کنند.
از گروه اول شرکتکنندگان (با جمعیت ۳۲۰ نفر) خواسته شد تا یک مقالهی کامل از واشنگتنپست را با موضوع غذاهای اصلاحشدهی ژنتیکی (GM) مطالعه کنند. از گروه دوم (با جمعیت ۳۱۹ نفر) خواسته شد یک فید خبری فیسبوک را با چهار مقاله در پیشنمایش مطالعه کنند که یکی از مقالات، همان مقالهی مورد اشاره از واشنگتنپست بود. گروه سوم (آخرین گروه) نیز هیچگونه اطلاعاتی دریافت نکردند.
برای ارزیابی سطح آگاهی آنها درمورد غذاهای اصلاحشدهی ژنتیکی، به شرکتکنندگان ۶ سؤال واقعی ارائه شد؛ بههمراه پنج پاسخ که میتوانستند آنها را در مقالهی یادشده بیابند و سه پاسخ دیگر که در پیشنمایش فید خبری فیسبوک به چشم میخوردند.
برای اندازهگیری سطح اطمینان افراد، از شرکتکنندگان خواسته شد تا برآورد کنند که به چند سؤال، پاسخ درست دادهاند. جای تعجب نبود که آنهایی که مقالهی کامل را خوانده بودند، اغلب سوالات را بهدرستی پاسخ دادند. درحالیکه گروهی که پیشنمایش را خوانده بودند، تنها یک پاسخ درست بیشتر نسبت به گروهی که هیچ اطلاعاتی در اختیار نداشتند، به ثبت رسانده بودند.
علاوهبر این، یافتهها نشان میدهد که افرادی که تنها این پیشنمایش را خوانده بودند، از دانش خود بیشازحد مطمئن به نظر میرسیدند. جالبتر آنکه شرکتکنندگانی که از سبکشناختی «احساسی» برخوردار بودند، اطمینان بیشتری نسبتبه درستبودن پاسخهای خود نشان میدادند.
این «نیاز به تاثیرپذیری» اساسا بدان معنا است که شرکتکنندگان از واکنشهای درونی یا شهودی قدرتمندی بهرهمند هستند که شک به خود راه نمیدهند. بهعبارت دیگر، میتوان گفت احساس صحیحبودن برای بسیاری از افراد، رضایتبخشتر از اطلاعات صحیح داشتن است. نویسندگان مینویسند:
در افرادی که بیشتر تحت تاثیر احساسات قرار دارند، احساسات مثبت نسبتبه درستی تصورات شخص، غلبهی بیشتری بر نیاز به صحت اطلاعات دارد. بنابراین فرد بهخاطر دسترسی محدود به اطلاعات، بهسمت احساس اطمینان کاذب نسبت به دانش خود کشیده میشود.
متاسفانه این اطمینان غلط ممکن است پیامدهایی بسیار جدی داشته باشد. این وضعیت نهتنها کاربران را مستعد باور اخبار دروغین و اطلاعاتی نادرست میکند - که خود معضلی عمیق و روبهرشد در جوامع مدرن است - بلکه میتواند در قطبیدهشدن عقاید و سوگیری سیاسی آنها نیز بسیار مؤثر واقع شود.
امروزه ۶۷ درصد از آمریکاییها اخبار خود را از رسانههای اجتماعی دریافت میکنند. بهگونهای که فیسبوک تبدیل به منبع مهمی برای نشر اطلاعات سیاسی شده است. اما آیا چنین رسانههایی واقعا میتوانند منبع مناسبی برای افزایش درک سیاسی مخاطبان باشند؟
این مطالعه بهصراحت میگوید که پاسخ به این پرسش، منفی است. تنها در حدود هفت درصد از مواقع، یک کاربر معمولی فیسبوک روی گزارشهای خبری سیاسی آمده در فید خبری خود کلیک میکند که این خود بدان معنی است که اکثریت قریب به اتفاق مردم درمعرض حجم اندکی از اطلاعات واقعی بههمراه حجم غیرقابلتصوری از اطمینانی کاذب قرار دارند. نویسندگان در جمعبندی میگویند:
«همانطور که فیسبوک بهشکل فزایندهای در حال معرفی بهعنوان یک منبع خبری است، دور از ذهن نیست که اطمینان بیشازحد مخاطبان بهمرور مشکلساز شود، بهخصوص اگر این دانش دریافتی مبتنیبر اطلاعاتی غلط باشد.»
سی سال پیش، مهندس نرمافزار انگلیسی طرح مبهم، اما جالبی دربارهی سیستمی برای مدیریتاطلاعات به رئیس خود ارائه داد که بعدها به شبکهی جهانی وب شهرت پیدا کرد. برنرز لی (Berners-Lee) در سالهای آغازین دههی چهارم زندگیاش، ایدهی مذکور را در محل کار خود در آزمایشگاه فیزیک در سوئیس مطرح کرد. البته، او برای ساخت سیستم ارتباط جهانی در منصب خود بهخدمت گرفته نشده بود؛ بلکه این ایده از آنجا به ذهن او خطور کرد که متوجه شد در محل کار با نقصانهایی مواجه هستند.
در آن روزها، حس کردم بسیار طاقتفرسا است که اطلاعات مختلف در سیستمهای گوناگون وجود دارند. مجبور بودیم برای دسترسی به هریک از اطلاعات به رایانههای مختلفی ورود کنیم؛ ازاینرو، فهم ارتباط بین اطلاعات و روند کار واقعا دشوار بود.
طرح پیشنهادی لی Information Management: A Proposal بهمعنای «طرحی برای مدیریت اطلاعات» نقطهی شروعی برای http و url و html شد.
امروزه، نزدیک به نیمی از جمعیت جهان از تار جهانگستر وب استفاده میکنند و نزدیک به ۲ میلیارد وبسایت در این بستر وجود دارد.
برنرز لی امیدوار است فناوری بتواند به ابزار عمومیتری ازلحاظ امنیت تبدیل شود و کمتر هک و سوءاستفاده و فحاشی را در آن شاهد باشیم. روز دوشنبه، چهارچوب آنچه امیدوار است وب به آن دست یابد، در قالب قراردادی برای تأثیرگذاری مثبت بر جهان تبیین کرد.
قراردادی که برای وب متصوریم، تعیین میکند در بستر آن، انسانبودن نقشی تأثیرگذار و تعیینکننده دارد یا صرفا وابسته بهنحوهی کدنویسی شبکههای اجتماعی است.
برنرز لی معتقد است بهکمک قوانین، تحقیق و اصلاحات در سیستم دستیابی به شبکهی جهانی وبی بهتر و «مطلوبتر برای همه» امکانپذیر خواهد بود. گفتنی است شبکهی جهانی وب با اینترنت که چند سال پیش از وب بهوجود آمد، با وجود وابستگی مغایر است. اینترنت شبکهای بزرگ از کامپیوترها شامل سِرورها و مرکزهای داده است که در سرتاسر جهان پخش شدهاند و تقریبا صدهامیلیون کامیپوتر در شکلدهی آن تأثیر دارند. درمقابل، وب یا بهبیانِبهتر تار جهانگستر وب یکی از راههایی است که مردم ازطریق آن، به اطلاعات موجود در اینترنت دست پیدا میکنند.
با افزایش تقاضا برای انواع خدمات ابری حرفهای و ساده، عوامل انتخابی کاربران نیز برای پیداکردن بهترین سرویسدهنده بیشتر میشود. دراینمیان، متغیرهای زیادی وجود دارند که توانایی سرویسدهنده در حفظ و حراست از اطلاعاتتان سرعت اتصال و هزینهها را تعیین میکنند.
اکثر دیتاسنترها نمونههایی اولیه از فناوریهای صنعت بودند و از تنها تجهیزات موجود در آن زمان برای ساختشان استفاده شد. افزونبراین، زیرساختهای فناوری اگر با تغییرات جدید در قانونگذاریها و تهدیدههای امنیتی و انتظارهای کاربران بهروز نشوند، بهسرعت منسوخ خواهند شد.
انتخاب اشتباه سرویسهای ذخیرهساز آنلاین عواقب مهمی بر عوامل حیاتی کسبوکارها خواهد داشت که ازاینمیان، میتوان به بازدهی عملکردی و امنیت و هزینه اشاره کرد. بههمیندلیل پیش از انتخاب سرویسدهنده و عقد قرارداد، باید برخی نکات را مدنظر داشت. درادامهی این مطلب زومیت، پنج عامل مهم را معرفی میکنیم که برای انتخاب سرویسدهندهی ذخیرهساز ابری مهم هستند.
شاید در دنیای امروز که نقاط مختلف آن بهراحتی بههم متصل شدهاند، موقعیت جغرافیایی دیتاسنترهای کسبوکار مهم بهنظر نرسد. درواقع، شاید برایتان مهم نباشد که اطلاعات خود یا شرکتتان در همان شهر محل فعالیت یا در آنسوی دنیا ذخیره شود. بااینحال، اگاهی از موقعیت دقیق ذخیرهسازی اطلاعات، بسیار مهم محسوب میشود. این عوامل نهتنها از دیدگاه قانونی (مانند قانون GDPR)، بلکه ازلحاظ عوامل متعدد بازدهی و پیوستگی کسبوکار مهم هستند.
درزمینهی دادههای حساس کسب وکار، حتی عواملی همچون احتمال بُروز حوادث طبیعی در محل جغرافیایی دیتاسنتر نیز مهم میشود. بهعلاوه، شاید دیتاسنتر در موقعیتی دور با قیمت ارزانتری عرضه شود؛ اما تأخیر در پاسخگویی سرویسهای آن، احتمالا برای کاربردهایی با نیاز به منابع سریع و قوی مشکلساز خواهد بود.
برای کسبوکارهایی که در حوزهی اینترنت اشیاء یا کسانی که در صنایع با سرعت زیاد فعالیت میکنند، حتی میلیثانیهها هم در پاسخگویی سِرورها مهم میشود و نزدیکی به مراکز ذخیرهی داده و کیفیت درخورتوجه آنها، امری مهم محسوب میشود.
در سالهای اخیر، پیچیدهترین تهدیدهای امنیتی در دنیای اینترنت و داده را شاهد بودهایم که مجرمانی حرفهای با دسترسی به بهترین منابع پردازشی عامل آنها بودهاند. درنتیجه، امنیت باید یکی از عوامل مهم مدنظر افراد و کسبوکارها در انتخاب سرویسهای ذخیرهساز ابری باشد.
شما برای عقد قرارداد با سرویس ابری، باید امنیت را در هر دو حوزهی فیزیکی و منطقی در نظر بگیرید. امنیت فیزیکی زیرساخت امن و تجهیزات نظارتی قوی مانند دسترسیهای فیزیکی و دوربین مداربسته و موارد مشابه برای دیتاسنتر را شامل میشود. امنیتهای منطقی نیز مواردی همچون فایروالهای بهروز، حفاظت ازطریق آنتیویروس، ابزارهای ضدبدافزار و سیستمهای مدیریت رخداد و تهدیدهای امنیتی (SIEM) را پوشش میدهد. SIEM تهدیدهای امنیتی را پیش از تخریب دادههای مشتریان دیتاسنتر شناسایی میکند و از بین میبرد.
شرکتها علاوهبر موارد مذکور، باید مجوزهای امنیتی و تأییدیههای فعالیت امن را نیز از دیتاسنترها درخواست کنند. بهعلاوه، اگر صنعت هدف آنها نیازمندیهای خاصی در آن بخشها داشت، باید مدارک لازم از سرویسدهنده دریافت شود.
عموما در انتخاب تجهیزات دیتاسنترها، قدرت دستِکم گرفته میشود. این در حالی است که توانایی تأمین برق برای آن مراکز، یکی از امکانات حیاتی است. بهعنوان مثال، قطعی یا افت فشار در تأمین برق، مشکلات متعددی برای مشتریان دیتاسنتر بههمراه خواهد داشت. بههمیندلیل، مجهزبودن به فناوریهای پشتیبان برای تأمین برق در هر زیرساختی الزامی محسوب میشود.
باتوجهبه آنچه گفته شد، مشتریان باید پیش از انتخاب سرویسدهندهی ابری خود، تجهیزات پشتیبان آنها را برای تأمین برق در مواقع بحرانی بررسی کنند. آن تجهیزات شامل ژنراتورهای داخلی برای تولید برق در مواقع اضطراری و همچنین تأمینکنندههای امن (UPS) برای شبکهی توزیع برق میشود. بهعلاوه، تأمین تجهیزات و قطعات طبق پروتکل N+1 Redundancy نیز برای آن بخش ضروری خواهد بود. بهعلاوه، باید تغییرات نیازهای کسبوکار خود به نیروی برق را نیز در نظر بگیرید و مطمئن شوید دیتاسنتر مدنظر توانایی هماهنگی با آنها را دارد.
یکی از عوامل مهم دیگر در بخش تأمین نیرو «پایداری» است. امروزه، فناوری اطلاعات بخش اعظمی از برق جهان را مصرف میکند. بههمیندلیل، بهعنوان مشتریِ سازمانی باید آثار محیطزیستی خود را نیز بهحداقل برسانید. برای این منظور، باید بهدنبال دیتاسنتری باشید که تأثیرات مصرف برق (PUE) کمتری داشته باشد. این اصطلاح نسبتی است که میزان مصرف انرژیِ زیرساختهای IT سازمان را بررسی میکند. هرچه PUE کمتر باشد، بازدهی تجهیزات بیشتر خواهد بود و درنهایت، هزینهها نیز کاهش مییابند.
«اتصال» مفهومی پیچیده است که فقط به کابلی برای متصلکردن زیرساختها به کسبوکارتان محدود نمیشود. بهترین سرویسدهندگان مراکز متعددی در مناطق تأسیس میکنند تا در مواقع اضطراری و قطع ارتباط، زیرساختهای پشتیبان برای حفظ پایداری اتصال وجود داشته باشند.
تکثیر دادهها در تجهیزات جانبی یا معماری IT که در موقعیتهای جغرافیایی متعدد توزیع شده باشد، در بحث پایداری یکی از راهکارهای برتر خواهد بود. با استفاده از این راهکارها، میتوان با شدیدترین تهدیدهای قطع ارتباط یا ازکارافتادگی تجهیزات مقابله کرد. درنهایت، باید سرویسدهندهای را انتخاب کرد که از انواع امکانات اتصال برای دیتاسنتر خود استفاده میکند و پاسخگوی نیازهای شما ازلحاظ پهنای باند، بودجه و... نیز خواهد بود.
میتوان در نگاه اول، به ادعاها و صحبتهای مدیران دیتاسنتر دربارهی تخصص و تجربه اعتماد کرد؛ کاری آسان که شما را از تحقیقات و بررسیهای بیشتر خلاص میکند. البته، اگر بدانید ۷۰ تا ۸۰ درصد از مشکلات قطع اتصال دیتاسنترها به خطاهای انسانی بازمیگردد، در تأیید ادعای تخصص آن سازمانها، دقت بیشتری خواهید کرد. تأیید تخصص سازمانها با بررسی مدارک از مجموعههای ذیربط قانونگذار و نیز سازمانهای مستقل انجام میشود.
امروزه، یکی از مشکلات مهم صنعت دیتاسنتر کمبود تخصص است. بههمیندلیل، حتی میتوانید از سرویسدهنده دربارهی زمان صرفشده برای تربیت نیروی انسانی نیز سؤال کنید. بهعلاوه، استراتژی آنها برای جذب و نگهداری استعدادهای کمیاب نیز مهم خواهد بود.